Donkere nacht van de ziel

We lijken in het tijdperk van de depressie te leven. In toenemende mate worden de wachtkamers van de huisartsen gevuld met zwaarmoedigheid. Dat gaat verder dan niet lekker in je vel zitten of een dipje hebben. In het geval van een echte depressie mag met recht gesproken worden van de donkere nacht van de ziel. Medicatie en therapie kunnen helpen. Spirituele inzichten óók.

In Nederland schijnen er jaarlijks een half miljoen mensen gebukt te gaan onder een depressie. Zowel omgeving als aanleg speelt een belangrijke rol bij het ontstaan ervan. Symptomen kunnen onder andere zijn: energieverlies, lusteloosheid, verregaande desinteresse, vermoeidheid, intens verdriet en een gevoel van waardeloosheid. Het is belangrijk te onderkennen dat een depressie zich op vele wijzen uiten kan. Zelfs ogenschijnlijk vrolijke mensen kunnen depressief zijn. Zo bestaan er ook verschillende vormen van depressie, waarbij de oorsprong het onderscheidende element is. Een reactieve depressie ontstaat als reactie op een duidelijk schokkende gebeurtenis en verdwijnt pas na verwerking van het trauma.

Een neurotische depressie is het gevolg van een minder ernstige gebeurtenis, maar staat desalniettemin duidelijk in verband met onverwerkte gebeurtenissen of verdriet uit de jeugd. Deze vorm kan maanden tot enkele jaren duren, waarbij de depressie zich niet altijd even nadrukkelijk manifesteert. Een endogene depressie tenslotte heeft zo op het oog geen aanwijsbare reden. Naast deze typen depressie zijn er nog de diverse mengvormen en enkele specifieke vormen, zoals generatiedepressies en depressies waar lichamelijke aandoeningen aan ten grondslag liggen. Het mag duidelijk zijn: het woord ‘depressie’ is een echt containerbegrip.

Last van een depressie? Praat hierover met een online paragnost. 

Opgeven van hoop

De reguliere gezondheidszorg heeft een aantal middelen paraat waarmee depressies bestreden worden. Het voorschrijven van antidepressiva lijkt in Nederland tegenwoordig het meest gangbaar, terwijl het maar de vraag is in hoeverre dat neerkomt op symptoombestrijding. De spirituele kijk op de aandoening definieert deze namelijk als een signaal van de ziel. Wanneer de oorzaak daar, op dat niveau, te vinden is, is de oplossing dat ook. Therapeut en trainer Ben Meijer: “Eigenlijk is de huidige focus op bestrijding en onderdrukking van depressie vreemd en oneigenlijk. We verbannen water toch ook niet omdat je erin kunt verdrinken? Het water zelf is niet gevaarlijk, een sterke stroming wel.

Depressie is een gemoedstoestand. Met het veroordelen daarvan help je de ‘patiënt’ geenszins. Iedere gemoedstoestand is normaal en natuurlijk, en hoort bij het menselijk bestaan. Waar ik eveneens mijn vraagtekens bij zet, is de nadruk die de chemie krijgt bij het behandelen van depressies. De theorie dat depressie in de meeste gevallen een gevolg is van een gebrek aan serotonine in de hersenen is foutief gebleken. Zo hebben mensen die verliefd zijn een verlaagde serotonineproductie. Je gaat mij niet vertellen dat verliefde stelletjes ongelukkig zijn. Laten we ons daarom liever focussen op de persoonlijkheid achter de depressie. Hoe komt hij of zij aan deze gemoedstoestand? Dan blijkt al snel dat het echte probleem een combinatie is van het opgeven van hoop en het afkeuren van jezelf. Pas als er geen hoop meer is, is er de put.”

De onbewuste gedachten die iemand over zichzelf heeft en de attitudes waarmee die gepaard gaan, raken in de loop der tijd geïnternaliseerd. Wanneer ze doordringen tot de kern van onze persoonlijkheid, vertroebelt onze kijk op de wereld. We zien geen zin en schoonheid meer en ervaren het bestaan als leeg en overbodig. We sluiten ons emotioneel af. Voor onszelf en voor anderen.

Onderbewuste

Het aanpakken van een depressie betekent maatwerk. Niemand is immers hetzelfde, geen enkele depressie eender. De patiënt zelf is in belangrijke mate onmachtig, aangezien zijn persoonlijkheid een vitaal onderdeel van het probleem zelf is. Daarom dient volgens Ben bij de behandeling het onderbewuste, de plek waar negatieve conclusies verankerd liggen, centraal te staan: “‘Emotional Freedom Techniques’ is een methode die middels gesprekstechnieken, het oproepen en toelaten van fysieke en emotionele sensaties, en het kloppen op specifieke lichaamspunten negatieve lading van belastende herinneringen en conclusies verwijdert. Het is bovendien deels een zelfhulptechniek die je ter preventie blijvend kunt inzetten.

Daarnaast zijn het vergroten van de geestelijke draagkracht en het verminderen van de draaglast een must. Denk aan het opdoen van ervaringen die je zekerheid, veiligheid, geborgenheid, zelfvertrouwen en zelfcompassie bijbrengen en het vermijden van ervaringen die aan deze gevoelens afbreuk doen. Deze laatste stap kan ingrijpende gevolgen hebben voor de invulling van het leven zelf. Destructieve relaties gaan op de schop en werkelijke interesses en passies worden eindelijk uitgeleefd.” Hoewel Ben gelooft dat de uiteindelijke oplossing komt van de affectieve interventietechnieken, zijn er volgens hem wel degelijk diverse ondersteunende mogelijkheden. Zo hebben massage en aanrakingen een bewezen positief effect, evenals zwemmen en Reiki.

Bij een milde depressie kunnen natuurlijke geneesmiddelen als St. Janskruid en magnesium glycinaat helpen de ergste symptomen te dempen. Daardoor ontstaat er ruimte en energie voor het oplossen van de oorzaak. “Maar houd jezelf niet voor de gek: een echte oplossing is iets blijvends waarbij je niets hoeft te slikken”, aldus Ben.

Berg viezigheid

Vanuit de esoterische traditie zijn er andere, afwijkende manieren om tegen depressie aan te kijken. Zo is er de gedachte dat ons bestaan op aarde slechts een flauwe afspiegeling is van het eeuwige en onnoembare. Een schaduw als het ware van de schitterende, maar versluierde werkelijkheid. Dat we het contact daarmee kwijt zijn geraakt, is het gevolg van een relatiecrisis tussen onszelf en onze ziel. We zijn vergeten wie we werkelijk zijn en waar we uiteindelijk allemaal vandaan komen. Sommige mensen hebben nu eenmaal meer last van dat gemis, of ervaren deze sterker.

Zo bezien is depressie geen ziekte, maar een inzicht. Een signaal van ons hoger zelf, onze ziel, dat een belangrijke verbinding verbroken is. Het kan een invalshoek zijn om op zoek te gaan naar werkelijke betekenis en voldoening. Depressieve mensen als realisten? Daarnaast is het mogelijk depressie te zien als loutering van de ziel of als onderdeel van een spiritueel groeiproces. Dat zit zo: de natuurwet van actie en reactie - binnen onze levens tot uiting komend in de wet van karma - leidt ertoe dat we eens zelf zullen ervaren wat we anderen aangedaan hebben. Wanneer je eenmaal het onpeilbare leed van een werkelijke depressie hebt doorvoeld, zal dat jouw begrip en mededogen naar anderen toe vergroten. Naast misère zou een depressie zo geestelijke rijkdom kunnen opleveren.

Depressie als verborgen schat? Of, zoals Lama Zopa Rinpochee schrijft in zijn boek ‘Ultieme genezing’: ‘Wanneer we vieze kleding wassen in zeepsop, komt er eerst een berg viezigheid uit. We zien dit als positief, niet als negatief. Zo gaat het ook wanneer we een spiritueel pad bewandelen. Negatief karma kan zich manifesteren in de vorm van depressies en ziektes. Dit is niet verkeerd, omdat het een teken is dat we ons 

 

Verder op ParaVisie

• Wil jij in contact komen met een spirituele coach? Chat met online paragnosten of bel met een van de mediums op de paralijn.  
• Elke week leggen onze mediums kaarten. Bekijk nu onze wekelijkse leggingen op deze pagina over kaartleggen.